Pythagoras, geboren in 569 voor Christus te Samos, waar hij na allerlei omzwervingen jaren later weer terugkeerde. Hij werd een van de grootste wiskundigen uit de oudheid, maar verdiende ook zijn sporen in de muziek en filosofie; een van zijn stellingen is ‘de geest van de mens te bevrijden van de vele ketenen en banden die hem van jongs af vasthielden’. De wiskundigen is voor ons vooral bekend van de stelling van Pythagoras: a² + b² = c². Het leukste plaatsje op Samos is Pythagorion, naar hem vernoemd. Een vissersplaatsje, met in de haven dit prachtige kunstwerk ter nagedachtenis aan deze held.
Ideaal eiland
Hier is geen massatoerisme. Geen hoge torenflats met all-inclusive verblijven. Geen discotheken. Maar ook geen dierentuinen en waterparken. De ideale omstandigheden voor de single van middelbare leeftijd.
Dat was ook helemaal hoe het had moeten gaan. Op 1 september werd de verplichte coronatest voor Griekenland nog afgeschaft. Dus vertrok ik op 7 september maandagmorgen naar Samos. Amper 12 uur later werden alle Griekse Eilanden tot code oranje veroordeeld en dus werd de singlereis geannuleerd. Ik zal pas een week later terug vliegen.
Dus wat doe je dan?
Op de fiets
Ik neem een dag de fiets om mijn eigen Pythagorion te ontdekken. De pittigste klim van mijn leven naar het kleine klooster Panagia Spillani. Ik vind verkoeling in de grot achter het kloostergebouw, waar zich naast een waterbron ook de kapel bevindt. Je geniet er bovendien een prachtig uitzicht over heel Pythagorion en vanaf boven zie ik pas dat ik langs het prachtige oude theater ben gefietst!
Als laatste kun je op deze berg ook nog het aquaduct van Efpalino in. Tenminste, als je niet claustrofobisch bent en dichte schoenen draagt. Dit ruim een kilometer lange aquaduct heeft de oude hoofdstad Samos 1100 jaar lang schoon water vanaf de bron gebracht, en is daarmee één van de grootste technische meesterwerken uit de oudheid.
Hotel Lithos
Mijn hotel, het Lithos (***) ligt halverwege de volgende berg. Het is pas gerenoveerd en staat er heel mooi bij. De receptie is modern ingericht. De 34 kamers zijn klein, de bedden niet fantastisch maar verder van alle gemakken voorzien. Ik heb zelfs een koelkastje op de kamer, heb je ook veel meer aan dan een waterkoker met koffie/theefaciliteiten bij 33graden Celsius. En naast het hotel ligt een heerlijk zwembad. Geen kinderbad, 2.50 meter diep, 20 meter lang, dus je kunt er echt baantjes trekken. Aan het zwembad een bar, waar je het ontbijt gebruikt, en je verder de hele dag een drankje en een snack kunt halen. En dan kijk je uit op die prachtige baai van Pythagorion.
Manager Aggelo
Ik heb te doen met manager Aggelo, die door alle hotel-annuleringen nu vanaf 5 oktober al aan de olijvenpluk moet beginnen. Hij heeft alle tijd om mij te vertellen over zijn familie en het familiebezit van vier huizen. Hoe ze van april tot november in Vathy wonen en dan naar de noordkant van het eiland verkassen om te leven van hun land en het bewerken ervan. Met zijn vrouw en zijn ouders, en zijn grootouders. Het hele circus verhuist dan mee. Liever had hij nog wat geld verdiend, maar die tijden van voor 2005 komen toch niet meer terug, zegt hij. “Toen hadden we minder kosten, nu betalen we veel belasting, en dat allemaal voor die ambtenaren in Athene. Waarom moet Athene nu ook niet dicht, daar zijn veel meer besmettingen met het Coronavirus. Allemaal corruptie!”
Ik stap nog een dag op de fiets en rijd de prachtige route langs het Potokaki strand. Langs de ruïnes van oude badhuizen en restanten van de oude stadsmuur. Na ongeveer 8 kilometer kom ik aan bij de Heraion van Samos, het officiële heiligdom van Samos waar de godin Hera opgroeide. Hera is de zus en echtgenoot van oppergod Zeus en is de godin van het huwelijk en de vruchtbaarheid; aldus de Griekse mythologie. Dit Unesco werelderfgoed, openlucht ‘museum’, is voor € 6,00 te bezoeken, en in een uurtje wandel je er rustig doorheen.
Stella
De namiddag breng ik graag door aan het strand. Bij voorkeur bij ‘Stella’, ze runt er restaurant Fardo samen met haar broer, pa en ma staan in de keuken. Als ze me aan ziet komen gaat ze al koffie zetten. De strandbedjes mag je kosteloos gebruiken zolang je bij haar een drankje koopt. Maar je wilt er ook echt lunchen, de lekkerste salades met gamba’s en verse octopus!
In de avond slenter ik over de boulevard langs de kade, waar de mooiste zeiljachten aanmeren. Je kunt interessante vistripjes boeken of zeilen naar de eilanden in de omgeving. De ‘hoofdstraat’ stelt niet veel voor, maar heeft wel kleine lokale winkeltjes. Waar je natuurlijk ook de echt zoete Samoswijn en tzatziki kruiden kunt kopen voor thuis.
Aan het einde van de boulevard ga je rechts en kom je in het ‘blauwe straatje’. Ik ben er niet achter gekomen, waarom dit straatje blauw is, maar het is wel leuk om te zien. Nog een stukje verder omhoog, vind je de oude burcht, gebouwd op de fundamenten van het paleis van Polycrates de tiran die de grootste plannen had met dit eiland. Ik kwam er midden in een bruidsfotoshoot terecht en daar leent het zich zeker voor. Dan, als laatste bezienswaardigheid, biedt Pythagorion nog het archeologisch museum, maar deze is nu niet geopend.
Ik ben fan
Fan van Pythagorion. Om het rustige, gemoedelijke leven langs de boulevard. De kleine kiezelstranden. Maar ook om het wat oudere publiek dat er komt en waardoor het zo rustig blijft. Om de heerlijke eettentjes en kleine winkeltjes. Omdat het zand en cultuur omarmt. Omdat mijn lijfspreuk: boek in de hand, voetjes in het zand, hier zo goed tot z’n recht komt!
(zie ook Corfu)
Over de rest van het eiland kan ik kort zijn. Het westen is uitgestorven, zeker in de zomer. Het heeft niet meer dan een mooie zonsondergang te bieden.
In het noorden liggen de watervallen (in deze tijd van het jaar September, zonder al te veel water) en er is Kokkari, het andere toeristische plaatjes op Samos. Net zo’n leuk strand, weinig Griekse historie.
In het noordoosten ligt de hoofdstad, waar het winkelend publiek beter tot z’n recht komt. Waar de inwoners van Samos bij elkaar wonen, zonder al te veel toerisme.
