De dertien hoogtepunten van het Jabikspaad

‘Pelgrimeren is wandelen met je ziel’, lees ik op internet. Ik zeul mijn ziel al weken met me mee. Hij wordt steeds zwaarder en hij houdt niet meer onder m’n arm. Hij hangt ongeveer op m’n voeten.

Ik ben streng voor mezelf. Je kunt je vervelen en gaan netflixen. Of je kiest een pad uit, koopt een routeboekje, trekt je wandelschoenen aan en gaat 160 kilometer lopen. Ik loop het Jabikspaad (Fries voor Jacobuspad), een pelgrimsroute van noordwest Friesland tot aan Hasselt in de kop van Overijssel.

Finesterre aan het Wad: het startpunt van het Jabiksaad

Het Jabikspaad start in St Jacobiparochie, waar de eerste Friese boeteling op pelgrimage werd gestuurd. Voor mij start de route echter in Zwarte Haan, getriggerd door een afbeelding van Finisterre aan het Wad in het routeboekje. Finis terrae, het einde van de wereld. Past bij mijn mood.

Windkracht zes heeft vrij spel in het polderlandschap van het Bildt. De regen maakt hier modder van de vruchtbare zeeklei. De eerste etappe is een zware.

Rode kerk in Boer

Ongetwijfeld de opvallendste kerk langs het pad staat in Boer. De kerk is rood. En de ingang is een poortje uit 1664 met twee bruin-met-gele leeuwen en een blauwgroene vaas. De 45 inwoners van Boer ontvangen je graag in hun kerk. Je mag er je luchtbed oppompen en de nacht als ware pelgrim beleven.

De weesjes van Franeker

In het Klaaskampster weeshuis werd 350 jaar voor de wezen van Franeker gezorgd. Na de sluiting werden de bezittingen van het weeshuis ondergebracht in een stichting. Nog altijd verleent deze stichting financiële steun aan kinderen en jongeren uit de gemeente Waadhoeke die extra steun nodig hebben. Het centrum van Franeker heeft veel mooie gebouwen en geschiedenis, maar het weeshuis maakt op mij de meeste indruk.

Kerkenpad Leonspolder

Het oude pad verbindt de kerken van Leons en Jorwert. Het slingert van dam tot dam en van hek tot hek. Ik klauter over de veehekken en land dan in de modder. Ik spring over kleine slootjes en sta oog in oog met de bewoners van het land. De koeien laten me met rust, de schapen komen enthousiast op me af. Ik trotseer alle agrarische uitdagingen en kom moe maar voldaan in Jorwert aan.

Lyts Kanaan in Mantgum

Er zijn verscheidene overnachtingsplekken langs de route van het Jabikspaad, maar weinig zo comfortabel als Lyts Kanaan in Mantgum. Na een intensieve tocht is het fijn dat deze Bed en Breakfast op slechts 100 meter van de route ligt. Korrie ontvangt me hartelijk en wijst me op alle gemakken die ik kan gebruiken: de magnetron, een waterkoker, de koelkast en het koffiezetapparaat. Er zijn goedkopere opties langs de route, maar ik geniet van deze luxe omgebouwde boerderij. Het duurt niet lang voordat ik onder de authentieke balken in slaap val.

Gemeenschapszin in Aldeboarn

In Aldeboarn loop ik tegen een heel bijzonder kunstwerk aan. Pal aan de gondelvaart staat sinds augustus een beeld op een sokkel, met de titel Gemeenschapszin. Wat het uitbeeldt zijn de handen van de inwoners van Aldeboarn die samen de befaamde gondelvaarten organiseren.

Stempelpost de Geele Bosch

De route kiest bijzondere paden. Zo liep ik dóór het museum Belvedere, in het statige Oranjewoud. Daarna kom ik langs camping de Geele Bosch. De meeste stempelposten zijn vanwege corona gesloten, maar Ella is er voor je. Een warme ontvangst, een rondleiding over de boerderij, langs de dagopvang en via de koeienstal beland ik in haar keuken. Een koffie to-go? Alles kan hier. Ella stempelt mijn boekje en ik ga vol goede moed verder.  

Klokkenstoelen

Vrijstaande klokkenstoelen komen in het Noorden en dan met name in Friesland veel voor. In arme dorpen was het een eenvoudig goedkoop alternatief voor een kerk. De klokkenstoel kon de doden beluiden en kwade geesten verdrijven. Hier in Sonnega waakt de klokkenstoel over de graven.

Rieten daken in Kalenberg

Na de diverse natuurgebieden die ik heb getrotseerd: het zeekleilandschap van het Bildt, het kwelderlandschap, de veenpolders en de zandruggen tussen oude rivierdalen, kom ik nu aan in de Weerribben. Dit landschap is ontstaan door de turfwinning. In dit grootste zoetwater moerasgebied van Europa wordt de beste kwaliteit riet gewonnen voor de mooiste daken van Overijssel.

Streekproducten zelfbediening

Midden in Blokzijl vind je de bakkerij van Joop Prins. Tegenwoordig is het een zelfbediening van diverse streekproducten. De deur staat er open. Je telt je eigen boodschappen bij elkaar op en rekent zelf af aan de mobiele pin.

Molen van St Jansklooster

Hoewel het klooster in 1581 tijdens de tachtigjarige oorlog werd verwoest, is de molen van St Jansklooster bewaard gebleven. De monniken van het klooster werkten in deze korenmolen, vandaar de naam Monnikenmolen. De bijna 40 vrijwilligers die een grondige restauratie wisten te realiseren in 1997, verzetten vandaag de dag het monnikenwerk.

Pont van Genemuiden

Een aangename pauze ondervind ik op de kabelpont die me van Zwartsluis naar Genemuiden brengt. De pont gaat 200 keer per dag en brengt veel scholieren en wandelaars over. De vriendelijke pontbediende vertelt trots over de tapijtindustrie in Genemuiden. Waar het begon met handel in hooi, riet en biezen voor het maken van matten, is de Genemuidense tapijtindustrie nu verantwoordelijk voor meer dan de helft van alle Nederlandse wollen en nylon vloerbedekking.

Hasselt: het eindpunt van het Jabikspaad

En dan ben ik in Hasselt. Het eindpunt van deze Jabikspaad tocht. Ik leer hier dat Hasselt al in de Middeleeuwen een bekende bedevaartsplaats is. Hier zouden allerlei wonderen als genezingen van zieken gebeurd zijn en daarmee werd Hasselt een heilige plek.

Bij de VVV in het oude stadhuis had ik de laatste stempel kunnen krijgen, een eervol bewijs van de voltooiing van het Jabikspaad. Als de VVV niet gesloten was. Ik had ook graag de muurschildering in de Sint Stephanus-kerk bekeken: de reformatie van Sint Christophorus, de beschermheilige van de reizigers. Maar ook de kerk is gesloten.

Ik besluit de wandeling met een koffie-to-go op een bankje op het pleintje voor het stadhuis, met uitzicht op de Sint Stephanus-kerk. 160 kilometer en 9 dagen na de start. Het was een mooie ervaring, een prachtige tocht. De ziel zit weer onder de oksel. Hier op het plein maak ik plannen voor een nieuw avontuur.

Wil je meer lezen over bijzondere lange afstandswandelingen die je in Nederland kunt maken? Ja? Dan vind je deze blog over het Elfstedenpad vast interessant!