Elfstedenpad 1/3

door Kim Linse

‘Je wordt er steeds beter in, echt waar,’ leg ivm tijdens een van de tochten van het Elfstedenpad aan mijn-wandelmaatje-van-de-dag uit. ‘Ik moest eerst ook enorm zoeken. Soms zitten ze op lantaarnpalen, af en toe op een verkeersbord en midden in de weilanden op een houten hek.’ Ik vertel hier niet over een bijzondere soort wintervlinder, maar waar je de stickers van het Elfstedenpad zoal kunt vinden.

Lange Afstandswandelingen

Er zijn in Nederland 23 Lange Afstandswandelingen, samen goed voor 7500 km. De paden hebben een rood-witte markering en zijn minimaal 150 km lang. De bekendste is het Pieterpad.

Streekpaden zijn rondwandelingen binnen een regio, variërend van 80 tot 350 km lang. Je herkent ze aan de geel-rode markering. Samen met de Lange Afstandswandelpaden vormen ze een landelijk dekkend routenetwerk.

Openbaar vervoer

Dichtbij huis heb ik gekozen voor een streekpad, het Elfstedenpad. Er is een aantal routes waarvan de startpunten goed bereikbaar zijn met het openbaar vervoer. Een pre, want mijn auto is onderdeel van het Hotel-Restaurant-Lunia-maaltijdbezorgingssysteem.

Elfstedentocht

In 1890 houdt kastelein Jan Heslinga uit IJlst bij hoeveel mensen zijn herberg op de schaats passeren. Het zijn 221 mannen en 6 vrouwen die alle elf Friese steden op de schaats aandoen. Onder hen Willem J.H. Mulier. Met Willems hulp en op basis van zijn ervaringen organiseert de Friese IJsbond in 1909 de eerste Elfstedentocht. In 1912 komt daar de Friesche Rijwieltocht bij en in 1948 ook het Friese Elfsteden wandelpad. Deze wandelroute loopt waar mogelijk langs jaagpaden, kerkenpaden, grasdijken en handelswegen. Het pad is 283 kilometer lang.

Leeuwarden

De route begint met een proloog, een stadswandeling door Leeuwarden. Mooi, maar we komen nergens langs het water. Wat heeft dit te maken met de Elfstedentocht? Pas bij de eerste echte etappe kom ik langs de nieuwe Elfstedenhal, het startpunt van de Elfstedentocht op de schaats. Dit deel van de route loopt langs rivier de Zwette, via prachtige dorpjes als Baers met zijn replica van Uniastate en Mantgum met zijn statige rentenierswoningen.

Westergo

Dit gebied heet Westergo, en het centrum noemt men de Greidhoek. Grei staat voor gras op klei. Uitgestrekte weilanden. Graslanden met koeien. En pubermeisjes op elektrische fietsen.
Hier loop je over het terrein van particuliere eigenaren. Met klaphekken. Door de koeienstront. Over houten hekwerken waarvan je je afvraagt of ze niet in elkaar zakken als je er op je elegantst overheen probeert te klimmen. Alsof iemand je ziet.

Sneek

Eerste stad na Leeuwarden is Sneek, op 40,4 kilometer voor de wandelaar. Je loopt er over de Waterpoort, die symbool staat voor de belangrijke rol die het water hier al eeuwen heeft. Voorheen werd vooral goederen hier over water vervoerd, tegenwoordig zijn het vooral watersporttoeristen die hier graag komen.

IJlst

Vanaf Sneek volg ik de rivier de Geeuw richting IJlst. Op de dag dat ik hier wandel is het -7 graden Celsius. Achter de wit uitgeslagen rietkraag zie ik de bijna dichtgevroren Geeuw. Het spreekt tot mijn Elfstedentocht-verbeelding.
Het oude centrum van IJlst is een beschermd stadsgezicht. Met de unieke overtuinen die aan het water liggen. Bewoners moeten de weg oversteken om in hun tuin aan het water te komen. In een enkele tuin kun je de schrobstoepjes nog zien waarop vrouwen vroeger de was deden.

Saai

Na IJlst gaat de tocht via Jutrijp naar Woudsend en door naar Balk. De schaatsers volgen de Wijde Wijmerts, wij wandelaars zijn overgeleverd aan asfaltwegen door het polderlandschap. Dit gedeelte is ongelofelijk saai. En koud, want de wind heeft hier vrij spel.
Via het Slotermeer kom ik aan in Balk. Bij bakker Meinsma verkopen ze naast koffie-to-go ook Elfstedenkoek.

Sloten

Sloten is prachtig en heeft mijn hart gestolen. Aan de stadsgracht staan twee kerken, het stadhuis, de stadswaag en de molen. Ertussenin indrukwekkende koopmanshuizen met fraaie trapgevels. Friese klinkers en nostalgische straatlantaarns complementeren het straatbeeld. De sneeuw die hier gisteren is gevallen en de opkomende zon maken er een Anton Pieck ansichtkaart van.

Gaasterland

Het nu naderende landschap kreeg vorm in de voorlaatste ijstijd dankzij het poolijs dat tot hier reikte. Gletsjertongen duwden de keileem tot heuvels. Het enige dat er groeide was bos. Ik zwoeg door de diepe sneeuw in het Starnumanbosk. Over het eeuwenoude landgoed Kippenburg, kom ik aan in Oudemirdum.

Boschlust

Hier heb ik een overnachting geboekt in Hotel Restaurant Boschlust (***). Het hotel is geopend en ontbijten kan er ook, maar het restaurant is door corona gesloten. De eigenaresse is aan het klussen, dus overhandigt ze mij de kamersleutel aan de deur. Ze tipt me nog een mooie wandeling richting het IJsselmeer. Maar ik wil vandaag niet meer. Ik krijg een ruime tuinsuite want in de geboekte hotelkamer wordt geklust. Iemand heeft de verwarming voor me aangezet. Een geluksmomentje.

De volgende dag volgen nog een paar geluksmomentjes. Het Rijsterbos. Een bevroren IJsselmeer. En Laaxum. Laaxum is het kleinste vissersdorp van Europa. Sinds het afsluiten van de Zuiderzee is de visserij op Laaxum afgenomen. Er ligt nog één Staverse jol in de kleinste haven van Europa. Die jol, genaamd de HL6, is van het vissersbedrijf van Wybren en Yke de Vries. De laatste vissers van Laaxum.

Op naar Stavoren, Sudwest Friesland.

Wil je meer lezen over bijzondere lange afstandswandelingen? Klik hier voor mijn blog over het Jabikspaad.

You may also like

Laat een bericht achter

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Deze website maakt gebruik van cookies om je ervaring te verbeteren. Indereiskoffer gaat ervan uit dat je hiermee akkoord gaat, maar je kan je afmelden als je dat wilt. Accepteren Lees meer